Pengenalan
Hadhanah atau hak jagaan anak merupakan satu isu penting yang sering dibawa ke Mahkamah Syariah apabila berlaku perceraian antara pasangan suami isteri. Di Malaysia, khususnya di Selangor, Mahkamah Syariah bertanggungjawab untuk memutuskan hak penjagaan anak berdasarkan prinsip-prinsip syariah serta kepentingan terbaik anak (maslahah al-tifl).
Definisi Hadhanah
Hadhanah merujuk kepada penjagaan dan perlindungan anak-anak yang belum mencapai usia dewasa. Ia melibatkan aspek-aspek seperti memberikan kasih sayang, pendidikan, tempat tinggal yang selamat, dan keperluan asas lain. Dalam undang-undang keluarga Islam, tanggungjawab hadhanah diberikan kepada pihak yang layak, sama ada ibu, bapa, atau pihak ketiga seperti ahli keluarga terdekat.
Prosedur Kes Hadhanah di Mahkamah Syariah Selangor
Permohonan
Proses dimulakan dengan pemohon memfailkan permohonan hak jagaan anak di Mahkamah Syariah. Pemohon perlu mengemukakan dokumen seperti sijil perkahwinan, sijil kelahiran anak, dan dokumen perceraian (jika ada).
Penyampaian Saman
Responden (biasanya bekas pasangan) akan menerima saman untuk hadir ke mahkamah.
Pendengaran Kes
Mahkamah akan mendengar keterangan daripada kedua-dua pihak serta mempertimbangkan bukti-bukti yang dikemukakan.
Keputusan Mahkamah
Hakim akan membuat keputusan berdasarkan faktor-faktor seperti usia anak, keperluan emosi dan fizikal anak, serta kebajikan keseluruhan anak.
Faktor-Faktor yang Dipertimbangkan oleh Mahkamah
Umur Anak
Dalam Islam, anak kecil (mumaiyiz) biasanya diletakkan di bawah jagaan ibu kerana dianggap lebih sesuai untuk menjaga keperluan emosi dan fizikal mereka.
Kelayakan Penjaga
Penjaga mestilah seorang yang beragama Islam, berakhlak baik, dan tidak mempunyai sebarang rekod jenayah atau perlakuan yang boleh memudaratkan anak.
Kehendak Anak
Jika anak telah mencapai umur mumaiyiz, mahkamah boleh mempertimbangkan kehendak anak berkenaan penjagaannya, tetapi keputusan akhir tetap berdasarkan maslahah mereka.
Cabaran dalam Kes Hadhanah
Pertikaian Antara Ibu Bapa
Kadangkala, kedua-dua pihak gagal mencapai persetujuan tentang penjagaan anak, menyebabkan kes berlarutan di mahkamah.
Penguatkuasaan Perintah Mahkamah
Terdapat kes di mana pihak yang kalah dalam tuntutan hadhanah enggan mematuhi perintah mahkamah, seperti menyerahkan anak kepada penjaga yang sah.
Perubahan Keadaan
Perubahan keadaan seperti perkahwinan semula penjaga, masalah kewangan, atau isu kesihatan boleh menyebabkan keperluan untuk meminda perintah hadhanah.
Kesimpulan
Kes hadhanah di Mahkamah Syariah Selangor melibatkan pertimbangan yang teliti terhadap kebajikan anak. Mahkamah bertindak sebagai penjaga utama kepentingan anak dan memastikan bahawa keputusan yang diambil adalah sejajar dengan prinsip Islam serta undang-undang keluarga. Ibu bapa yang terlibat dalam kes ini digalakkan untuk memberi kerjasama penuh dan meletakkan kepentingan anak di hadapan segala perkara lain.
